Khi trẻ bắt đầu đi nhà trẻ, học mẫu giáo rồi đến khi bước vào trường cấp 1 với những bài học vỡ lòng đầu tiên…cũng là lúc trẻ có thêm nhiều bạn bè, nhiều mối quan hệ và cũng từ đây, bạn bắt đầu không kiểm soát đươc những mối quan hệ và hành vi của trẻ. Nếu trẻ có những biểu hiện hay những hành vi bạn cảm thấy bất thường và khó chấp nhận, hãy uốn nắn lại trẻ từ từ theo chiều hướng tích cực để hành vi của trẻ theo chiều hướng tốt hơn.
Hãy tìm hiểu nguyên nhân ảnh hưởng đến hành vi của con bạn
Trẻ em thường có phản ứng mạnh khi chúng gặp điều không thích hay bị ép buộc. Và một khi trẻ biểu hiện rõ thái độ này của mình, hành vi của trẻ sẽ có biểu hiện hơi thái quá vì phản ứng dữ dội. Nhưng một khi biểu hiện có trẻ có phần hơi thái quá, bạn nên xem lại có phải là biểu hiện của sự rối loạn về hành vi ở trẻ hay không để kịp thời chữa trị. Biểu hiện của rối loạn hành vi có thể do những nguyên nhân sau:
- Có thể là do di truyền, do một số trẻ có biểu hiện hay hoạt động tự nhiên cao hơn so với những người khác.
- Một nguyên nhân khác là do trẻ muốn người khác chú ý đến mình, điều này cũng đồng nghĩa với việc trẻ thiếu sự quan tâm từ gia đình, cha mẹ…và muốn mọi người chú ý đến mình hơn, quan tâm đến mình hơn.
- Hành vi của cha mẹ cũng gây một phần ảnh hưởng đến hành vi của trẻ, có thể do áp lực cuộc sống, của kinh tế nên đôi khi bạn không vui, không quan tâm đến trẻ…điều này cũng có thể là nguyên nhân dẫn đến bệnh rối loạn hành vi của trẻ.
- Một nguyên nhân khác nữa là trẻ không nhận thức được hành vi của mình là thái quá hoặc không bình thường. Do đó, nếu bạn cố gắng trừng phạt trẻ do hành động này của trẻ với suy nghỉ là trẻ sẽ thay đổi sau những lần trừng phạt này thì có thể bạn sẽ nhận được sự thất vọng mà thôi, bởi khi bị trừng phạt, trẻ sẽ có cảm giác là mẹ không hiểu mình và có cảm giác bị bỏ rơi.
- Áp lực về chuyện học hành cũng có thể trở thành nguyên nhân dẫn đến sự rối loạn hành vi của trẻ.
- Thuốc hoặc thực phẩm cũng là nhân tố dẫn đến rối loạn hành vi của trẻ do không thích hợp hoặc có thành phần nào của thuốc có phản ứng phụ với trẻ.
Đối phó với bệnh rối loạn về hành vi của trẻ
Một khi bạn đã xác định được nguyên nhân dẫn đến sự rối loạn hành vi của trẻ, hãy đến gặp bác sĩ hay các chuyện gia tư vấn về tâm lý để hiểu được rõ hơn về những cách khắc phục bệnh này cho trẻ.
- Không nên phản ứng thái quá hay tỏ ra giận dữ mỗi khi trẻ có biểu hiện về căn bệnh này. Mỗi khi cùng trẻ đi ăn uống hay đến những nơi công cộng, trong lúc vô tình trẻ biểu hiện sự rối loạn về hành vi của mình, hãy cố gắng giữ bình tĩnh và không nên la, hét vào mặt trẻ trước mặt nhiều người. Tuy nhiên bạn vẫn có phản ứng với trẻ để cho trẻ biết rằng bạn không hề khuyến khích hành vi này của trẻ. Sau khi bạn có thể bình tĩnh hoàn toàn, hãy giải thích cho trẻ hiểu rõ rằng trẻ đã sai ở đâu và hậu quả sẽ như thế nào nếu cứ tiếp tục như thế. Nếu bạn cứ kiên trì và vững chắc, trẻ sẽ nhận thức được điểm sai của mình và từ từ sửa đổi lại.
- Đừng nên thiết lập ranh giới với trẻ. Tại một số gia đình, khi trẻ được 18 tháng tuổi họ đã bắt đầu tập cho trẻ cuộc sống tự lập với những thói quen không có bố, mẹ kề bên. Do đó, một khi ranh giới này đã được vạch ra thì khi trẻ lớn hơn, bạn khó mà bắt trẻ đi theo những quy tắc hay mong muốn của mình.
- Hãy xác định hậu quả của các hành vi sai trái của trẻ, sau đó giải thích tường tận cho trẻ hiểu hậu quả đó diễn ra như thế nào, dẫn đến kết quả như thế nào và mức độ nghiêm trọng của nó như thế nào nhất là khi nó có sự ảnh hưởng đến người khác. Hãy nhớ rằng, không nên cứ áp dụng hình phạt cho trẻ hay tỏ vẻ nghiêm khắc với những hành vi không đáng của trẻ.
- Đừng thay đổi thái độ hay quy tắc của bạn đặt ra cho trẻ mà hãy nên nhất quán và rõ ràng để trẻ không bị lẫn lộn. Chẳng hạn như khi trẻ phạm lỗi nhỏ thì phạt như thế nào, phạm lỗi lớn thì phạt như thế nào…đừng phạt trẻ theo cảm hứng nhất thời do tâm trạng của bạn hôm nay vui hơn hoặc là không vui hơn.
- Trong khi đang trừng phạt trẻ do hành vi không tốt, đừng vội nghe tiếng nỉ non hay tiếng khóc giả vờ của trẻ, bạn xiêu lòng và ngưng hành phạt, điều náy sẽ vô tình tạo nên thói quen không trung thực cho trẻ, đồng thời bạn vô tình trở thành đồng phạm khuyến khích trẻ “diễn kịch” như thế.
- Mỗi khi trẻ có hành vi tốt, những biểu hiện tích cực bạn nên khen ngợi trẻ, tuyên dương trẻ hoặc tặng cho trẻ món đồ chơi mà trẻ yêu thích như một phần thưởng thật thụ và xứng đáng, do đó trẻ sẽ có quyết tâm và cố gắng biểu hiện hành vi tốt và tiêu cực hơn.
- Hãy dạy cho trẻ cách tự kiểm soát cảm xúc của bản thân, điều này sẽ vô cùng có ích cho cuộc sống sau này của trẻ. Việc kiểm soát cảm xúc bản thân ở đây không có gì quá to lớn hay phức tạp, chỉ đơn giản bạn hãy nói cho trẻ hiểu khi mình thích món đồ chơi trên tay của bạn học chẳng hạn, trẻ sẽ nói như thế nào để có được món đồ chơi yêu thích đó chứ không nên khóc lóc, la hét đòi mẹ mua bằng được cho mình món quà đó.
Hiện nay, sự rối loạn về hành vi ở trẻ thường dẫn đến nhiều bệnh trạng phổ biến trong cộng đồng như sau: bệnh động kinh, bệnh trầm cảm, tự kỷ, rối loạn về tăng động…Do đó bạn cần quan tâm và xem xét kĩ những biểu hiện của trẻ để xem trẻ có rơi vào trường hợp bệnh nào hay chỉ do trẻ quá phấn kích, biểu hiện hơi thái quá mà thôi. Từ đó, bạn sẽ có phương án hoặc hướng dẫn phù hợp để điều trị cho trẻ. Nếu phát hiện càng trễ, bệnh sẽ càng trầm trọng và khó trị.